Temat artykułu można wysnuć z założeń o wielowymiarowym charakterze kapitału społecznego. W ujęciu teoretycznym wymiar społeczno-obywatelski wynika z kontekstu społeczeństwa obywatelskiego i wyprowadzany jest z funkcjonowania systemu demokratycznego. Perspektywa ta koncentruje się na problemie upodmiotowienia i aktywizacji społeczeństwa. Teoretyczne ramy tematu wyznacza teoria kapitału społecznego R. Putnama i obywatelskości (Wnuk-Lipiński, Bukowska). Głównym celem artykułu jest prezentacja poziomu społecznej i politycznej partycypacji Polaków w latach 2003–2015. Część empiryczna została oparta na wtórnej analizie danych zastanych (zintegrowane bazy danych 2003–2015 Diagnozy Społecznej, raportów CBOS, wyników PKW oraz danych statystycznych GUS). Na podstawie dostępnych danych zaprezentowany został system form aktywności Polaków, jednak z ustaleń wynika, że większość z nich jest bierna, zarówno w wymiarze partycypacji społecznej, jak i politycznej. W społeczno-obywatelskim wymiarze kapitału społecznego ich rola sprowadza się do bycia konsumentem, a nie obywatelem; gapowiczem (free riders), a nie zelotą. Jak zauważyli Putnam czy Wnuk-Lipiński, bierność obywateli jest cechą wielu społeczeństw. W krajach postkomunistycznych własność ta wyprowadzana jest ze społecznie utrwalonych wzorów kulturowych, w tzw. krajach Zachodu z ubożenia form kapitału społecznego – redukowania kapitału umiejscowionego (place-based) do kapitału funkcjonalnego (function-based). W analizowanym okresie poziom aktywności/bierności społecznej pozostaje cechą stałą. Powstał więc postulat, żeby obie te cechy traktować jako oddolnie wytwarzane zasoby obywatelskości (Szczegóła).