ROZDZIAŁ KSIĄŻKI (197-218)
L’espropriazione nella Repubblica Popolare di Polonia negli anni
1944–1956. Analisi storica e dottrinale
Więcej
Ukryj
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Il Manifesto del 22 luglio 1944 ad opera del Comitato Polacco di Liberazione
Nazionale (organizzazione creata dall’Unione Sovietica) segnò l’inizio in terra
polacca di cambiamenti radicali dell’ordine politico, economico e sociale dello
stato. Apprestandosi a plasmare il nuovo sistema, le sedicenti autorità comuniste
individuarono una delle sfide chiavi nella necessità di plasmare l’assetto
proprietario in Polonia in conformità alla dottrina da esse propagata. Già nei
primi decreti si potè ravvisare un approccio irriverente nei confronti delle civiltà
occidentali nel contesto della tutela dei diritti acquisiti, ivi compreso il diritto
individuale alla proprietà. Tramite le svolte istituzionali imposte con la forza le
nuove autorità non si limitarono a respingere l’idea dell’inviolabilità dei diritti
personali, misero anche palesemente in discussione la continuità normativa con
lo stato polacco di prima della II guerra mondiale, che dal canto suo garantiva
i diritti fondamentali dell’uomo. La rapidità e l’incisività del processo espropriativo
condotto dai comunisti (e più volte accompagnato da vittime umane) ai danni
dei cittadini e di altri individui che abitavano in Polonia confermò che a conferire
carattere vincolante e sostanza ad un certo assetto legale fu uno stato di fatto
fondato esclusivamente sulla violenza. Gli eventi verificatisi nel primo decennio
della Repubblica Popolare di Polonia mostrano eloquentemente che sul fronte
del diritto basilare alla proprietà, la facoltà di goderne e disporne da parte della
persona e del cittadino può essere trattata come un concetto relativo, dipendente
unicamente dalla volontà arbitraria del potere statale.
REFERENCJE (32)
1.
Arendt, H. (1993). Korzenie totalitaryzmu, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Niezależna Oficyna Wydawnicza.
2.
Branach, Z. (2002). Oskarżony Jaruzelski i inni..., Toruń–Poznań: Wydawnictwo Agencja Reporterska CETERA.
3.
Dobieszewski, A. (1993). Kolektywizacja wsi polskiej 1948–1956, Warszawa: Wydawnictwo Fundacja im. Kazimierza Kelles-Krauza, p. 124.
4.
Dudek, A. e Zblewski, Z. (2008). Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu, Warszawa– Bielsko-Biała: Wydawnictwo PWN.
5.
Friszke, A. (2003). Polska. Losy państwa i narodu 1939–1989, Warszawa: Wydawnictwo Iskry.
6.
Hobbes, T. (2005). Lewiatan czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego. Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Aletheia.
7.
Kallas, M. e Lityński, A. (2003), Historia ustroju i prawa Polski Ludowej, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
8.
Kersten, K. (1990), Narodziny systemu władzy. Polski 1943–1948, Poznań: Wydawnictwo: Kantor Wydawniczy SAWW.
9.
Kundera, E. (1984). Ferdynand Lassalle (1825–1864), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
10.
Lassalle, F. (1861). Das System der erworbenen Rechte, Leipzig: Wydawnictwo Brockhaus.
11.
Ławniczak, A. (2007), Prawowitość aktualnej postaci państwa polskiego, Wrocław: Wydawnictwo „Rojakista”.
12.
Machnikowska, A. (2011). Prawo własności w Polsce w latach 1944–1981. Studium historycznoprawne, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, p. 626.
13.
Roszkowski, A. (2011). Najnowsza historia Polski 1945–1956, Warszawa: Wydawnictwo Świat Książki.
14.
Walencik, D. (2013). Nieruchomości Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918–2012. Regulacje prawne – nacjonalizacja – rewindykacja, Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna.
15.
Kozerska, E. (2015). Status prawny obywatela PRL. W: H. Duszka-Jakimko e E. Kozerska (ed.), 25 lat doświadczeń ustrojowo-prawnych III Rzeczypospolitej, Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
16.
Paczkowski, A. (1998). Polacy pod obcą i własną przemocą. W: S. Courtois, N. Werth e altri (ed.), Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.
17.
Radwański, Z. (1968). Prawo do własności osobistej. W: A. Łopatka (ed.), Podstawowe prawa i obowiązki obywateli PRL, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
18.
Borowski, A. (2013). Spółdzielcze i państwowe gospodarstwa rolne jako instytucje totalne, „International Letters of Social and Humanistic Sciences” Vol. 11, pp. 100–105.
19.
Chrzanowski, M. e Niwiński, P. (2008). Okupacja niemiecka i sowiecka – próba analizy porównawczej (wybrane zagadnienia), „Pamięć i Sprawiedliwość” No. 1 (12), pp. 13–39.
20.
Czaja, G. (2010). Kolektywizacja rolnictwa w powiecie bytowskim, „Przegląd Zachodniopomorski” R. XXV, quad. 4, pp. 19–46.
21.
Getka-Kenig, M. (2011). Wywłaszczone ziemiaństwo jako zjawisko społeczne w po-wojennej Polsce (na marginesie książki Anny Łoś, „Styl życia ziemiaństwa polskiego po II wojnie światowej”), „Przegląd Historyczny” t. 102/2, quad. 2, pp. 337–349.
22.
Jankowiak, S. (2002). Wielkopolski kułak wrogiem socjalistycznego państwa, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” No. 1, pp. 30–33.
23.
Kozerska, E. e Stec, P. (2017). Dignity Takings in Communist Poland: Collectivization and Slave Soldiers, „Chicago Kent College of Law” Vol. 92, No. 3, pp. 1115–1134.
24.
Kwartnik-Pruc, A. e Śmiałowska-Uberman, Z. (2007). Dokumenty nadania ziemi z okresu reformy rolnej i akcji osiedleńczej, „Geomatics and Environmental Engineering” Vol. 1, No. 4, pp. 189–200.
25.
Machałek, M. (2013). Przemiany polskiej wsi w latach 1918–1989, „Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym” No. 26 (3), pp. 54–84.
26.
Machnikowska, A. (2011). Nowe prawo własności – przekształcenia w stosunkach własnościowych w Polsce w latach 1944–1950, „Zeszyty Prawnicze UKSW” nr 11/2, pp. 257–277.
27.
Orłowska, I. (2006). Nieruchomości warszawskie – skutki wprowadzenia Dekretu z 26.10.1945 r., „Nieruchomości” No. 7, pp. 9–13.
28.
Radzki, S. (1958). Nabycie własności nieruchomości przez Państwo w trybie art. 34 dekretu o majątkach opuszczonych i poniemieckich, „Palestra” No. 2, 2(6), pp. 32–43.
29.
Sitek, B. (2013). Własność municypalna a mienie komunalne. Wpływ doktryny politycznej na koncepcję własności komunalnej w perspektywie historyczno- -porównawczej, „Journal of Modern Science” Vol. 16 (1), pp. 149–165.
30.
Wawak, Z. (1993). Legitymacja prawna KRN, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” R. LV, quad. 4, pp. 51–64.
31.
Zientara, W. (2015). Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym, „Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich” t. 102, quad. 1, pp. 31–45.
32.
Ziętek, W. (2009). Nabycie prawa własności nieruchomości w drodze przemilczenia w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Przegląd Sądowy” No. 5, pp. 38–48.