ROZDZIAŁ KSIĄŻKI (197-214)
Funkcje autorytetu w społeczności lokalnej
Więcej
Ukryj
1 |
Instytut Socjologii Uniwersytet Warszawski |
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł jest poświęcony analizie funkcji autorytetu w społecznościach
lokalnych. Podstawowa jego teza brzmi, że autorytety lokalne są zjawiskiem wciąż aktualnym ze względu na ich znaczącą rolę w lokalnym życiu
społecznym. Dzięki autorytetom społeczności lokalne sa bezpieczniejsze
strukturalnie. Autorytety pełnią w nich funkcją koordynacyjną i kontrolną, w oparciu o autorytety dokonuje się socjalizacja i przekaz tradycji. Autorytety ułatwiają społeczności lokalnej adaptację do sytuacji kryzysowych
i kierują zmianą społeczną. Wśród funkcji autorytetu ważna jest jego rola
komunikacyjną. Autorytet przekazuje wiedzę, wartości, wzory zachowania, czy rozstrzygnięcia dla trudnych sytuacji. Nie istnieje sam dla siebie,
ale poprzez ważne funkcje społeczne. Pełni rolę przewodnika – otwiera
przed jednostką nowe światy i daje jej nowe możliwości. Autorytet pozwala jednostce poszerzyć swoje możliwości i skompensować swoje braki. Autorytet powstaje i trwa, i w efekcie wypełnia swoje funkcje w określonych
warunkach społecznych. Opiera się na wspólnocie wartości. Zagrożeniem
dla autorytetu jest swoista „ślepota na wartość autorytetu”, jak i nihilizm
wobec autorytetów. Odrzucanie autorytetów czy niezdolność ich dostrzeżenia i wykorzystania ukazuje to jako patologię i zarazem ograniczenie
dla jednostek. I odwrotnie – umiejętność rozpoznania i czerpania od autorytetu jest czymś wartościowym dla jednostki. Autorytety wzbogacają
„kulturowe instrumentarium wolności” jednostek.
REFERENCJE (19)
1.
Bartkowski J. (2009). „Autorytety i życie lokalne”, w: Jacek Sieradzan (red.), Mit autorytetu – autorytet mitu. Wyd. Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
2.
Calvert R. (1995). „The Rational Choice Theory of Social Institutions: Cooperation, Coordination, and Communication”, w: Banks J., Hanushek E., eds., Modern Political Economy. Cambridge Univ. Press, Cambridge.
3.
Deutsch K. (1953). Nationalism and Social Communication, Wiley. Cambridge Mass.
4.
Elazar Daniel, (1970). Cities of the Prairie. Basic Books, Inc. New York.
5.
Fromm E. (2008). Ucieczka od wolności. Czytelnik, Warszawa.
6.
Galarowicz J. (1997). W drodze do etyki odpowiedzialności. Wyd. Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej. Kraków.
7.
Giddens A. (2001). Nowoczesność i tożsamość, „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.
8.
Goode W., (1978). The Celebration of Heroes: Prestige as Social Control System, University of California Press. Berkeley.
9.
Inkeles A., Smith D. (1984). „W stronę człowieka nowoczesnego”, w: Tradycja i nowoczesność, Wybór Joanna Kurczewska, Jerzy Szacki, Czytelnik. Warszawa.
10.
Jarmoszko S. (2010). Autorytet – kontrowersje i aksjomaty. Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora. Warszawa.
11.
Marcińczyk B. (1991). Autorytet osobowy: geneza i funkcje regulacyjne. Uniwersytet Śląski, Katowice.
12.
Mendras H. (2001). Elementy socjologii. Siedmioróg, Wrocław.
13.
Millgram S. (2008). Posłuszeństwo wobec autorytetu. Wyd. WAM. Kraków.
14.
Paradowski R. (2004). Kulturowe instrumentarium wolności. Wyd. Naukowe Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Poznań.
15.
Szczepański J. (1970). Elementarne pojęcia socjologii. PWN. Warszawa.
16.
Wagner I. (2005). Stałość czy zmienność autorytetu. Oficyna Wyd. „Impuls”. Kraków.
17.
Woolcock M. (1998). Social Capital and Economic Development: Towards a Theoretical Synthesis and Policy Framework, „Theory and Society”, vol. 27.
18.
Zarycki T. (2007). Interdyscyplinarny model stosunków centroperyferyjnych: Propozycje teoretyczne, Studia Regionalne i Lokalne”, nr 1.
19.
Znaniecki F. (2001). Ludzie teraźniejsi i cywilizacja przyszłości. PWN. Warszawa.