ROZDZIAŁ KSIĄŻKI (58-74)
„Drogi mistrz” czy „mistrz drogi”?
Autorytet pedagogiczny w czasach postmoderny
Więcej
Ukryj
1 |
Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej
im. Alcide De Gasperi w Józefowie |
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wielość stanowisk na temat potrzeby i roli autorytetu w edukacji można zredukować do dwóch poglądów: tradycyjnego i alternatywnego. Zgodnie z poglądem tradycyjnym autorytet („drogi mistrz”) przekazuje wiedzę WSGE | 59
i wartości, jest punktem odniesienia dla uczniów, którzy ufają mu i pragną naśladować. Pogląd alternatywny zaś głosi, że autorytet alternatywny
(„mistrz drogi”) nie przekazuje wiedzy, lecz ukazuje jej wieloznaczność,
burząc zastane pewniki. Rozumienie autorytetu jako „mistrza drogi” można porównać do soczewki, w której ogniskują się różnorodne wątki myślowe kształtujące nie tylko to pojęcie, lecz także współczesne pojmowanie
prawdy i dobra. Jeden z owych wątków myślowych to filozoficzna strategia
dekonstrukcji. Jej celem jest ukazywanie wieloznaczności prawdy, która to
wieloznaczność stała się specyficznym przymiotem czasów postmoderny.
Efektem dekonstrukcji jest też alternatywne rozumienie autorytetu. Dekonstrukcję zaś można uznać za przejaw tzw. „myśli słabej”, która skutkuje
„słabym” wychowaniem i kształceniem. Jej oznaką są negatywne zachowania uczniów świadczące o braku szacunku dla prawdy, cudzej własności, życia oraz zdrowia innych osób. Należy dodać, że tych wartości nie
uczy „mistrz drogi”. Zadaniem autorytetu czasu postmoderny jest bowiem
ukazywanie pluralistycznego świata różnic, nie zaś przekazywanie wiedzy,
wartości czy norm postępowania. Przebywanie w przestrzeni oddziaływania „mistrza drogi” nie wpływa zatem korzystnie na integralny rozwój
dzieci i młodzieży.
REFERENCJE (32)
1.
Andrzejuk, A. (2000). Prawda o dobru. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
2.
Arendt, H. (1994). Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej. Warszawa: Fundacja Aletheia.
3.
Banasiak, B. (1997). Filozofia „końca filozofii”. Dekonstrukcja Jacquesa Derridy. Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
4.
Bauman, Z. (2007). Edukacja: wobec, wbrew i na rzecz ponowoczesności. W: M. Dudzikowa, M. Czerepniak – Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty (ss. 139 – 154). T. 1. Gdańsk: Gdańskie.
5.
Wydawnictwo Pedagogiczne.
6.
Bauman, Z. (2000). Globalizacja i co z tego dla ludzi wynika. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
7.
Bauman, Z. (1995). Wieloznaczność nowoczesna. Nowoczesność wieloznaczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
8.
Culler, J. Dekonstrukcja i jej konsekwencje dla badań literackich. Pozyskano [22.04.2013] z http:// www.hamlet.edu.pl/kont/?id=culler1.
9.
Ćmiel, S. i Migała, P. (2011). Środowisko szkolne jako jeden z elementów wpływających na powstawanie i utrwalanie zachowań agresywnych. Raport z badań. Józefów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarkim Euroregionalnej im. Alcide de Gasperi.
10.
Dziurzyński, K. (2011). Obraz władzy, zaufanie do niej i autorytaryzm jako wyznaczniki społecznego myślenia studentek kierunków pedagogicznych. W: E. Arciszewska, K. Dziurzyński, M. Jurewicz (red.), Zmienne konteksty edukacji wczesnoszkolnej (ss. 241 – 258). Józefów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide de Gasperi.
11.
Eagleton, T. (1998). Iluzje postmodernizmu. Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
12.
Ferszt – Piłat, K. (2012). Zaufanie jako fundament bezpieczeństwa we współczesnym świecie. W: Journal of Modern Science, nr 3/14, ss. 111 – 124.
13.
Gara, J. (2009). Od filozoficznych podstaw wychowania do ejdetycznej filozofii wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
14.
Golonka, J. (2009). Wielowymiarowa przestrzeń semantyczna terminu „autorytet” w kontekście pedagogicznym. W: M. Bednarska (red.), O autorytecie w wychowaniu i nauczaniu (ss. 20 – 32). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
15.
Gogacz, M. (2008). Elementarz metafizyki. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Navo”.
16.
Gogacz, M. (1985). Szkice o kulturze. Kraków, Warszawa/Struga: Wydawnictwo Michalineum.
17.
Jan Paweł II (2007). Elementarz etyczny. Katolicka Agencja Informacyjna.
18.
Jan Paweł II (1998). Fides et ratio. O relacjach między wiarą a rozumem. Drukarnia Pallottinum.
19.
Krajewska, A. (2012). Niebezpieczeństwa szybkostrzelnej kultury obrazu w okresie dzieciństwa. W: Journal of Modern Science, nr 3/14, ss. 91 – 107.
20.
Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
21.
Lubina, E. (2011). Technologiczne innowacje w nauczaniu dzieci – znak czasu. W: Journal of Modern Science, Tom 2/9, ss. 37 – 48.
22.
Łażewski, E. (2009). Internet jako czynnik współczesnego wychowania i kształcenia. W: T. Kanash (red.), Społeczno – kulturowe oddziaływanie mediów w dobie społeczeństwa sieciowego. Mińsk Mazowiecki: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Nauk Społecznych im. Ks. Józefa Majki.
23.
Męczkowska, A. (2003). Myśl o wychowaniu jako „myśl słaba” – pomiędzy fundamentalizmem a relatywizmem pedagogicznej refleksji. W: S. Sztobryn, B. Śliwerski (red.), Idee pedagogiki filozoficznej. (ss. 70 – 81). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
24.
Nalaskowski, A. (2009). Pedagogiczne złudzenia, zmyślenia, fikcje. Kraków: Wydawnictwo Impuls.
25.
Ostrowska, K., Surzykiewicz, J. (2005). Zachowania agresywne w szkole. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno – Pedagogicznej.
26.
Smolka, E. (2005). Kształtowanie woli. Wolność woli w duchowo – materialnej konstytucji człowieka. W: A. Piątkowska, K. Stępień (red.), Wychować charakter. (ss. 133 – 149). Lublin: Wydawnictwo „Gaudium”.
27.
Skarga, B. (2007). Człowiek to nie jest piękne zwierzę. Kraków: Wydawnictwo Znak.
28.
Toffler, A. (1998). Szok przyszłości. Poznań: Zysk i S-ka. Ubaldo, N. Filozofia. Świat Książki.
29.
Witkowski, L. (2009). Wyzwania autorytetu w praktyce społecznej i kulturze symbolicznej. (Przechadzki krytyczne w poszukiwaniu dyskursu dla teorii). Kraków: Wydawnictwo Impuls.
30.
Zamojski, P. (2003). W kwestii języka pedagogiki. Hipoteza epistemicznego „kłącza” jako perspektywa interpretacyjna. W: S. Sztobryn, B. Śliwerski (red.), Idee pedagogiki filozoficznej, (ss. 49 - 69). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
31.
Zubelewicz, J. (2008). Filozoficzna analiza i krytyka pajdocentryzmu pedagogicznego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
32.
Żardecka, M. (2006). Postmodernizm. W: L. Gawor, Z. Stachowski (red.), Filozofia współczesna, (ss. 349 – 377). Bydgoszcz. Warszawa. Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta.